Eğitim sistemimiz her daim bir sorunsal olarak karşımızdaydı ama pandemi sonrası süreçte, işleyişi daha yakından görme imkanı bulunca, kendimce durumu sorgulamaktan kaçamadım. Pandemi öncesinde "ezberci" olarak tabir edilen, yüksek eğitim kurumlarında olması beklenen ama o döneme gelindiğinde çok geç kalınmış olan "diyalektik" yaklaşımdan uzak bir eğitimin öğrenciye katkısı, ancak hafızasının ne kadar çok bilgiyi depolayabileceğiyle sınırlı görünmekteydi. Pandemi kaynaklı uzaktan eğitime geçilen şu süreçteyse, öğrencinin yeni bir işleyiş veya düşünce ortaya çıkarmasına fırsat verecek yaratıcı yaklaşımlar, eğitim zamanının sınırlanmasına karşın, müfredatın eski yoğunlukta uygulanmaya devam edilmesinden dolayı (1) daha da ulaşılmaz bir hale geldi.
Bu durumun, her zamankinden daha hızlı değişen dünyada değişme ayak uydurabilmeyi daha da zorlaştıracağı aşikar. Hele günümüz teknolojisinin odaklandığı yapay zeka, kendini besleyen büyük veri yaklaşımıyla en güçlü hafızaya sahip öğrencilerden bile daha etkili sonuçlar üretebilecek kapasiteye sahipken! Yani yakın bir gelecekte, bir yapay zekanın bilgi ezberleyerek eğitim alan bir bireyin yerine geçip daha etkili iş üretmesi söz konusu (2). Yani, yapay zeka kullanımının artmasıyla, toplumların (aslında ülkelerin !) sosyo-ekonomik bağlamda sıkışacağı bir durumla karşı karşıya kalması çok büyük bir olasılık. Çünkü makineler ve programlar, ezberci eğitim sisteminin çıktısı bireylere ihtiyaç duymadan, pek çok işi yapabilir hale gelecek. İlk bakışta işlerin otomatikleşmesinin iyi bir şey gibi algılanması doğal ama böylesi bir durumda insana bakış açısının nasıl değişeceği ve bunun olası sonuçları hiç de göründüğü gibi olmayabilir (Bu konudaki kötümserliğimi mazur görün ama tarihte gelişme adı altında yapılanların sonuçlarına baktığınızda daha iyisi olamıyor maalesef :(). Öte yandan, son teknoloji ürünü de olsa, yapay zekanın bilgi sentezleme yeteneği olmayan ve bu haliyle, hafızasını en kötü kullanan (bu sistemde nam-ı diğer tembel !) bireyden bile daha düşük bir potansiyele sahip olduğunu da unutmamak lazım.
Sözün kısası, eğitimi hala bir düzene oturtamayıp, nasıl olması gerektiğini tartışıyor olmamız çok üzücü ama günümüz ihtiyaçlarına uygun bir eğitim sistemi de elzem. Bu bağlamda, bireyleri olabildiğince çok bilgiyi aklında tutmaya zorlayan uygulamalardan ziyade, öğrenmeyi öğrenecek, bilgiyi bir üst seviyeye çıkarabilecek ve onu pozitif amaçlarla kullanabilecek, erdemli bireyler yetiştirmek olduğu hepimizin malumu olsa gerek, naçizane...
1: https://www.ntv.com.tr/egitim/uzaktan-egitimde-mufredat-nasil-yetisecek,ItGD3qpyR0qV_4q3GswRiQ
2: https://haberler.boun.edu.tr/tr/haber/yapay-zeka-ve-veri-bilimi-insanligi-bu-krizden-kurtarabilir-mi
コメント